رابطه وحدت و شرک!

سلام.

شاید چند روزی با تاخیر و پس از خاتمه هفته وحدت این مطلب به نگارش در آمده. ولی آن را لازم دانسته و نسبت به انتشار آن اقدام نمودم.

اولین و اصلی ترین شرط مسلمان نامیدن یک فرد، اقرار به شهادتین است. هر آن کس که شهادتین گفت و اصول دین اسلام که عبارتند از توحید، نبوت و معاد(و عدل و امامت در مذهب تشیع) را باور داشت مسلمان است.(بحار ،‌ج 65 ، ص 247) عموما در روایات، ایمان و درجات آن، از اسلام آوردن افراد، متمایز گشته و بر این نکته تاکید شده است که، اسلام آوردن، لزوما به معنی ایمان، نیست.

آنچه در این مبحث مد نظر است، اسلام افراد است؛ نه ایمان آنها؛ چرا که میزان و ترازوی واقعی سنجش ایمان در اختیار خداوند است و بس. اما با استفاده از ملاکها و سنجه هایی می توان به طور تقریبی به سنجش ایمان افراد پی برد. لاکن این روش مطلق و بی نقص نیست.

وحدت، در میان جامعه مسلمین حول اسلام است؛ نه ایمان. پس اینکه فردی بگوید فلانی مسلمان نیست چون فلان عمل را انجام نمی دهد یا فلان کار را به طریقی دیگر انجام می دهد و … ملاک اثبات اسلام فرد، نیست. جز آنکه فردی صراحتا در سخن یا عمل، خلاف شهادتین بگوید و یا عمل نماید. یعنی آنکه وحدانیت خدا، بعثت پیامبران و روز معاد را آشکارا انکار کند.(شرک خفی شامل این امر نمی شود.)

منشاء عموم و یا شاید بتوان گفت، تمام اختلافات مذهبی در میان مسلمانان، حول مباحثی همچون سنجش ایمان و نحوه عمل به سنت و شریعت است و هیچ ربطی به اقرار به شهادتین ندارد. اختلاف وقتی رخ می دهد که افراد به بهانه های مختلف خود را درجایگاه قضاوت الهی قرار میدهند و نسبت به ایمان افراد، عمق ایمان، مقبولیت اعمال، نیت آنها و … اظهار نظر و قضاوت می کنند. که این امر نوعی شراکت با خداوند در امر قضاوت بعد درونی و پنهان افراد است. لذا معتقدین به این امر به نوعی مشرک(شرک خفی) محسوب می شوند.

وقتی سخن از وحدت میان مسلمانان به میان می آید؛ مقصود همه افرادی است که شهادتین را گفته و مسلمانند. آنان که با نادیده گرفتن شرط مسلمان نامیدن(فرهنگ فقه فارس-ص 511 و 512) افراد، همچنان بر طبل جدایی و تفرقه می کوبند، یا جاهل به اسلامند؛ یا کافرند، یا منافق و یا اینکه مشرکند(چه آشکار چه خفی). لذا بر همه مسلمین واجب است ضمن دوری جستن از این گونه افراد، هر بهانه یا سخنی که به وحدت مسلمین لطمه میزند را رها کرده و خود را به گناه نیاندازند.